Khi nhắc tới kết nối internet hay các dịch vụ mạng, chúng ta thường nghe thấy thuật ngữ ISP. Vậy, ISP là gì, cách thức hoạt động như thế nào? Cùng Vietnix tham khảo bài viết dưới đây để có được câu trả lời nhé!

ISP là gì?

ISP (internet service provider) là nhà cung cấp dịch vụ internet. ISP chuyên cung cấp giải pháp về kết nối mạng toàn cầu cho cá nhân người dùng hoặc các đơn vị, tổ chức. Đơn giản hơn, nhà cung cấp internet là cầu nối giữa tất cả mọi thứ trên mạng và người sử dụng ở bất kỳ đâu, dù là nhà hay cơ quan.

Nói cách khác, để máy tính của bạn kết nối được với hệ thống máy tính khác trên thế giới, bạn cần đăng ký với một nhà cung cấp dịch vụ internet. 

Trong hoạt động gửi email, nhà cung cấp dịch vụ internet có vai trò là bưu điện. Khi bạn gửi một email cho người khác, email đó sẽ được chuyển tới ISP. Sau đó, hệ thống sẽ phân tích, tìm kiếm và gửi email của bạn tới người nhận. Quá trình này diễn từ 1 – 2 giây từ khi bạn nhấn nút Gửi. 

Tài khoản ISP là gì?

Tài khoản ISP là địa chỉ email, tài khoản internet hoặc không gian website và cũng là yếu tố quan trọng khi sử dụng ISP. Với tài khoản ISP, bạn mới truy cập được internet. 

Do vậy, bạn cần ghi nhớ tài khoản ISP để đăng nhập và sử dụng cho các lần sau. Nếu quên tài khoản, hãy liên hệ lại với nhà cung cấp dịch vụ mạng để được hỗ trợ. 

Cách thức hoạt động của ISP là gì?

Ở tầng trên cùng của sơ đồ truy cập internet sẽ là các nhà cung cấp internet cấp 1. Loại nhà cung cấp này có quyền truy cập vào tất cả các mạng trên internet chỉ sử dụng các thoả thuận ngang hàng mà họ không cần trả bất kỳ chi phí nào. 

Nhà cung cấp internet cấp 1 sẽ bán quyền truy cập mạng cho nhà cung cấp internet cấp 2. Sau đó, nhà cung cấp internet cấp 2 sẽ bán lại quyền truy cập này cho người dùng cá nhân và các tổ chức. 

Trên thực tế, nhà cung cấp internet cấp 1 cũng có thể bán quyền truy cập mạng trực tiếp cho người dùng mà không cần thông qua các nhà cung cấp internet cấp 2.

Bên cạnh đó, các nhà cung cấp internet cấp 3 cũng có thể mua lại băng thông mạng từ nhà cung cấp internet cấp 2, sau đó bán cho người dùng cuối cùng. 

Lưu lượng truy cập sẽ trải qua một số bước nhảy trước khi được định tuyến từ mạng gia đình tới internet. 

Ví dụ cụ thể: Lưu lượng truy cập của một cá nhân có thể đi từ modem của cá nhân đó tới mạng của nhà cung cấp mạng cấp 3, tới mạng của nhà cung cấp mạng cấp 2, tiếp tục đi đến mạng của nhà cung cấp mạng cấp 1, sau đó đi ngược trở lại qua một tập hợp ISP trước khi tới đích. 

Công nghệ ISP sử dụng để tạo thiết lập kết nối có thể dựa trên cáp vệ tinh, DSL, wifi, cáp quang hoặc đường dây điện thoại cùng các phương tiện khác. Vì cơ sở hạ tầng của ISP có thể đáp ứng được lưu lượng truy cập internet nên nhiều nhà cung cấp cáp và điện thoại cũng được coi là nhà cung cấp dịch vụ internet. 

Phân loại các ISP

Vào những năm 1990 có 3 loại ISP là internet tốc độ cao (băng thông rộng) do công ty truyền hình cáp cung cấp, dial up (dịch vụ quay số) và DSL (thuê bao đường dây kỹ thuật số) do công ty điện thoại cung cấp.

Tuy nhiên, đến khoảng 2013, mặc dù dial up có giá thành rẻ nhưng do tốc độ chậm, nên không có quá nhiều người sử dụng. Thay vào đó, họ lựa chọn các ISP có sẵn với tốc độ nhanh hơn rất nhiều. 

Ở phạm vi bài viết này, chúng ta sẽ đề cập tới 2 loại phổ biến hiện nay là internet tốc độ cao và DSL.

Cable và DSL

Dịch vụ Cable và DSL được các công ty viễn thông như VNPT hay Viettel cung cấp với xu hướng cung cấp dịch vụ phát triển mạng internet dựa trên cáp. 

Với xu hướng phát triển ở thời điểm hiện tại, các công ty viễn thông vẫn ưu tiên phát triển internet trên cáp. Sự thay đổi này sẽ giúp họ có được nguồn thu lớn hơn so với bán gói cước di động. 

DSL thông qua cáp có kết nối an toàn, chuyên dụng và đáng tin cậy. Ngoài ra, nó cũng cắt giảm chi phí cho người dùng và nhà mạng nhưng vẫn đảm bảo lợi ích tốt nhất.

Internet tốc độ cao (fiber internet)

Sự tụt hậu của DSL sau năm 2013 chính là nền móng xuất hiện của fiber internet… Công nghệ này còn được biết đến với tên gọi khác là broadband hay fiber optical. 

Fiber internet có tốc độ kết nối và truy cập cao hơn gấp trăm lần so với cáp, mang tới trải nghiệm tốt cho người sử dụng. Các nhà cung cấp mạng khác nhau sẽ đưa tới tốc độ mạng khác nhau.

ISP cung cấp những gì?

ISP cung cấp dịch vụ internet cho gia đình và tổ chức. Nhiều nơi ban đầu cung cấp quyền truy cập sử dụng internet qua modem quay số. Loại kết nối này được diễn ra trên đường dây điện thoại và có giới hạn 56Kbps. 

Vào cuối 1990, ISP bắt đầu đưa vào truy cập internet với băng thông rộng, nhanh hơn qua modem cáp và DSL. Hiện nay, một số nhà cung cấp mạng đã có kết nối cáp quang với khả năng truy cập mạng tốc độ cao. 

Bên cạnh kết nối mạng, các nhà cung cấp internet cũng có thêm một số dịch vụ sau đây: 

WWW

Nhà cung cấp dịch vụ internet chính là trung gian kết nối người dùng với các website. Những trang web này có thể bao gồm kênh bán hàng, kênh chia sẻ kinh nghiệm hay tin tức trực tuyến,…

Mail

Nhà cung cấp internet có dịch vụ thư điện tử cho phép người sử dụng gửi và nhận tin tức nhanh chóng. 

FTP

Các nhà cung cấp dịch vụ mạng còn mang tới khả năng truyền tải thông tin file transfer protocol dưới nhiều định dạng từ video, tập tin hay hình ảnh thông qua internet. 

Ở hiện tại, tính năng này thường được mạng xã hội hoặc website tích hợp sẵn. 

Mạng xã hội

Nhờ được cung cấp internet, người dùng có thể truy cập được rất nhiều mạng xã hội lớn để tiếp nhận, chia sẻ thông tin. Bên cạnh đó, mạng xã hội cũng bổ sung thêm nhiều tính năng tiện ích như gọi video hay nhắn tin,…

Công cụ tìm kiếm

Người dùng hiện nay có thể tìm kiếm được mọi thứ trên internet qua các công cụ như Google hay Cốc Cốc,… khi sử dụng dịch vụ cung cấp mạng.

Thông tin được nhìn thấy của ISP

Ngày nay, nhiều website đều sử dụng giao thức HTTPS và chứng chỉ SSL để mã hoá. ISP vẫn có khả năng thấy được một số thông tin từ các trang web này. Tuy nhiên, đối với website không mã hoá thì ISP có thể thấy được toàn bộ dữ liệu. 

Web được mã hóa

ISP sẽ nhìn được URL của tất cả các trang mà người dùng truy cập. Ngoài ra, họ cũng có quyền truy cập vào tất cả các hoạt động mà người dùng đã thực hiện trên internet trước đó.

Web không được mã hóa

Website sử dụng giao thức HTTPS sẽ giảm lượng thông tin mà ISP được phép truy cập từ người sử dụng internet. Khi truy cập vào các website này, họ sẽ không thể thấy được URL và nội dung đầy đủ mà người dùng đã xem trước đó. 

Cách kết nối ISP

Để có thể kết nối với ISP, bạn cần có modem và tài khoản còn hoạt động. Khi kết nối modem với cáp hoặc ổ cắm điện thoại trong nhà, nó sẽ giao tiếp với nơi cung cấp internet của bạn. Lúc này, ISP sẽ xác minh tài khoản của bạn và gán cho modem địa chỉ IP.

Bạn có thể truy cập vào internet khi đã có địa chỉ IP. Bạn cũng có thể sử dụng bộ định tuyến (thiết bị tích hợp hoặc riêng biệt) để kết nối các thiết bị khác với internet. 

Do mỗi thiết bị được định tuyến bởi cùng một modem nên chúng sẽ chia sẻ cùng một địa chỉ IP cho ISP cung cấp và chỉ định. 

Vai trò chính của ISP

Do kết nối trực tiếp với đường trục internet nên ISP có vai trò là trung tâm tại đây. Với lượng lớn truy cập mà ISP cần xử lý, chúng yêu cầu có kết nối băng thông cao. 

ISP cần bổ sung thêm băng thông cho kết nối xương sống nếu muốn cung cấp mạng tốc độ cao cho khách hàng và ngăn chặn tắc nghẽn. Để thực hiện điều này, ISP sẽ nâng cấp các đường hiện hoặc bổ sung thêm đường mới. 

Ứng dụng của ISP

ISP có nhiều ứng dụng trong cuộc sống hiện đại. Với ISP, cá nhân và các tổ chức sẽ được truy cập internet. Điều này đồng nghĩa với việc bạn sẽ truy cập được mạng xã hội như facebook, instagram hay mua sắm trực tuyến,… 

Để kết nối với internet, người dùng cần thiết bị viễn thông, router và mạng. Nhờ đó, nhà cung cấp internet sẽ cho phép người sử dụng truy cập vào mạng có chứa thiết bị và lập kết nối internet. 

Các nơi cung cấp mạng đảm bảo người dùng truy cập internet, định tuyến lưu lượng, duy trì cơ sở hạ tầng mạng và phân giải tên miền. Ngoài cung cấp khả năng sử dụng internet, nhiều ISP cũng có thêm các dịch vụ khác như đăng ký tên miền, dịch vụ email và lưu trữ web. 

Như ở trên đã nói, đối với trang web không mã hoá thì ISP có thể truy cập vào dữ liệu mà bạn đã sử dụng. Họ cũng sử dụng lịch sử truy cập internet của bạn để gắn quảng cáo và bán thông tin người dùng cho các nhà tiếp thị.

Tuy nhiên, điều này sẽ khiến nhiều người khó chịu vì bị lộ thông tin cá nhân. Do đó, nếu không muốn bị làm phiền, bạn có thể cài đặt kết nối an toàn hoặc dùng mạng riêng ảo để hạn chế rò rỉ thông tin. 

Những câu hỏi thường gặp về ISP

Lời kết

Thông qua bài viết này, Vietnix hy vọng bạn đã hiểu được định nghĩa ISP là gì cũng như cách thức hoạt động của nó. Nếu muốn đọc thêm những thông tin hữu ích về chủ đề công nghệ khác, mời bạn ghé thăm trang web của chúng tôi ngay tại đây nhé!