Hiện nay, Google có sức ảnh hưởng cực kỳ lớn đối với kết quả và lượng truy cập của một website. Trong đó, Googlebot là một trong nhiều hình thức giúp Google lấy thông tin một cách nhanh chóng và hiệu quả. Hãy cùng Vietnix tìm hiểu chi tiết về Googlebot qua bài viết dưới đây để hiểu về cách thức để tối ưu hóa Googlebot.

Googlebot là gì?

Googlebot là tên gọi chung cho hai trình thu thập dữ liệu web khác nhau của Google đó là: Trình thu thập dữ liệu trên máy tính (Googlebot Desktop) cho phép mô phỏng việc sử dụng của người dùng trên máy tính và trình thu thập trên thiết bị di động (Googlebot Smartphone) cho phép mô phỏng người dùng trên thiết bị điện thoại di động.

Dù là hình thức thu thập tại thiết bị máy tính hay điện thoại di động thì Googlebot Desktop và Googlebot Smartphone đều có đặc điểm chung là sẽ thu thập các dữ liệu trên trang web của bạn. Để xác định được Googlebot thuộc dạng nào, hãy xem chuỗi tác nhân người dùng trong phần yêu cầu. Bạn hãy lưu ý là cả hai loại trình thu thập dữ liệu web trên máy tính và trên điện thoại có cùng mã sản phẩm trong tệp robots.txt cho nên việc sử dụng tệp robots.txt để nhắm đến Googlebot là điều không nên làm.

Cách thức hoạt động của Googlebot với website của bạn

Thông thường, trung bình các Googlebot sẽ không truy cập vào một trang web hơn một lần trong khoảng thời gian vài giây. Nếu trong trường hợp mạng bị trễ thì sẽ ảnh hưởng đến tốc độ truy cập của Googlebot trong khoảng thời gian ngắn cao hơn một chút.

Google đã thiết kế để chạy hàng nghìn Googlebot cùng một lúc với mục đích giải quyết yêu cầu về hiệu suất và quy mô phát triển của môi trường web hiện nay. Hơn nữa, Google đã dùng cách chạy nhiều trình thu thập dữ liệu trên các máy nằm gần các trang web mà trình thu thập đó có khả năng thu thập dữ liệu. Nhật ký truy cập của người dùng được hiển thị các lượt truy cập từ nhiều máy tại google.com, tất cả trong số đó đều có tác nhân người dùng Googlebot. 

Mục tiêu của Googlebot là thu thập dữ liệu một cách hiệu quả và tối đa nhất trên trang web của người dùng mà vẫn đảm bảo không làm quá tải băng thông máy chủ của người dùng trong mỗi lần truy cập. 

Một trang web có thể được thu thập dữ liệu bằng cả hai hình thức thu thập là Googlebot Desktop và Googlebot Mobile. Googlebot thu thập dữ liệu thông tin qua HTTP/1.1. Tính từ thời điểm tháng 11/2020, Google sẽ đánh giá rằng nếu trang web có thể thu được nhiều lợi ích hơn từ việc thu thập dữ liệu thông tin qua HTTP/2 thì trang web đó sẽ được thu thập dữ liệu qua HTTP/2. Điều này sẽ giúp trang web và chính Googlebot tiết kiệm tài nguyên điện toán (Ví dụ như: RAM, CPU,…) mà vẫn đảm bảo việc lập chỉ mục và xếp hạng trang web của người dùng.

Bạn cũng có thể tự điều chỉnh việc Googlebot không thu thập dữ liệu qua HTTP/2 bằng cách phản hồi lại máy chủ bằng mã trạng thái HTTP 421 khi Googlebot thực hiện lưu trữ dữ liệu qua HTTP/2. Bạn cũng có thể lựa chọn giải pháp tạm thời nếu như không thể tự hướng dẫn máy chủ lưu trữ theo ý muốn bằng cách nhắn tin yêu cầu nhóm Googlebot (tuy nhiên đây chỉ là giải pháp tạm thời).

Vấn đề xảy ra với các trang web có lượng lưu trữ web băng thông thấp là do Googlebot có thể chiếm một lượng lớn băng thông. Nếu tốc độ thu thập dữ liệu quá nhanh sẽ khiến các trang web đó vượt quá giới hạn băng thông cho phép và phải tạm thời gỡ xuống. Để giải quyết vấn đề này, Google đã cung cấp tính năng Google Search Console cho phép chủ trang web có thể tùy chỉnh được tốc độ thu thập dữ liệu của Googlebot.

Tần suất thu thập dữ liệu của Googlebot sẽ tùy thuộc vào ngân sách thu thập thông tin, tức là dựa vào số liệu ước tính tần suất truy cập trang web. 

Về kích thước, Googlebot có thể thu thập 15 MB đầu tiên trong một tệp HTML hoặc tệp dựa trên văn bản được hỗ trợ có chỉ mục. Sau 15 MB đầu tiên, Googlebot ngừng thu thập dữ liệu và chỉ thực hiện thu thập thông tin từ đó để lập chỉ mục. Giới hạn kích thước tệp đang áp dụng cho dữ liệu chưa nén.

Googlebot ảnh hưởng thế nào với trang web của bạn?

Googlebot ảnh hưởng lớn đến xếp hạng website của bạn cũng như khả năng hiển thị kết quả trên bảng xếp hạng tìm kiếm.

Bạn không cần lo rằng Googlebot không tìm thấy và xem xét trang web của bạn, điều có thể thay đổi chính là tốc độ tiếp cận của Googlebot nhanh hay chậm. Tuy nhiên, đối với yêu cầu của SEO, bạn cần Googlebot tiếp cận sớm, dễ dàng nhận ra những thay đổi, đăng mới, sửa đổi nội dung trên website của bạn càng sớm càng tốt. Điều này sẽ giúp trang web của bạn được tái lập chỉ mục và tăng xếp hạng trên các kết quả tìm kiếm thông tin (SERP).

Ngược lại, khi Googlebot không truy cập hoặc việc truy cập vào trang web bị hạn chế, Googlebot chỉ xem xét được một lượng nhỏ nội dung thì website sẽ bị ảnh hưởng rất lớn. Google xem xét thấy thông tin không được làm mới, không đa dạng thông tin, nội dung không hữu ích sẽ giảm thứ hạng của bạn trên bảng xếp hạng tìm kiếm.

Như vậy, hệ thống càng sàng lọc được nhiều thông tin, tốc độ tiếp cận càng nhanh thì hiệu suất website trên SERP càng tốt. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý việc Googlebot có bị chặn bởi chính website hoặc từ máy chủ không. Có thể một số lỗi xảy ra từ Firewall, DNS. 

Lý do Googlebot thu thập thông tin chậm

Nếu bạn nhận thấy rằng Googlebot đang thu thập thông tin quá chậm. Hãy xem xét và kiểm tra các lý do kỹ thuật sau đây để tìm được nguyên nhân:

Máy chủ chậm

Việc một trang web có quá nhiều thông tin, quá cồng kềnh về mặt tài nguyên sẽ khiến Googlebot giảm tần suất và độ sâu thu thập thông tin. Vì mỗi lần truy cập sẽ mất nhiều thời gian thu thập hơn các web khác.

Trang web của bạn có nhiều lỗi

Các lỗi trên trang web cũng ảnh hưởng đến việc Google thu thập thông tin, bởi lẽ Google cũng sẽ mất nhiều thời gian để xem xét các nguồn dữ liệu hơn. Bạn cần thiết phải sửa những lỗi này.

Hãy thử truy cập vào “Google Search Console” để bật tính năng tìm lỗi của Google, sau đó hãy khắc phục những lỗi trên trang web mà Google chỉ ra. Việc thường xuyên vào trang web và kiểm tra các lỗi là điều cần thiết để đảm bảo quá trình làm việc của Googlebot được mượt mà, nhanh chóng.

Đang có quá nhiều URL

Quá nhiều URL trong cùng 1 trang web sẽ tạo ra sự dư thừa không cần thiết và làm quá trình thu thập dữ liệu bị rối loạn và mất kiểm soát. Google cũng sẽ mất nhiều thời gian hơn bình thường để thu thập thông tin nội dung trên trang web.

Làm sao để cải thiện tốc độ thu thập thông tin website?

Chúng ta đều đã biết rằng tốc độ thu thập thông tin của Googlebot trong website vô cùng quan trọng, sau đây hãy thực hiện một số cách để tăng tốc độ thu thập dữ liệu web:

1. Trước hết hãy khắc phục và sửa chữa nếu phát hiện các lỗi như trên.
2. Thiết lập sao cho website của bạn có tốc độ tải nhanh.
3. Luôn luôn cập nhật, làm mới trang web, thêm các nội dung mới để thu hút sự chú ý của Googlebot.
4. Xây dựng sơ đồ trang web và gửi lên công cụ tìm kiếm.
5. Có thể xây dựng chiến lược liên kết gia tăng thêm backlink cho website của bạn.
6. Hướng dẫn Googlebot sử dụng tệp robot.txt để truy cập trang web hoặc bằng thẻ meta robots tags.
7. Tạo liên kết nội bộ, tối ưu giúp Googlebot di chuyển dễ dàng đến trang web của bạn.
8. Sử dụng Google News cho website của bạn.

Chặn Googlebot thu thập thông tin website của bạn

Khả năng giữ bí mật về một máy chủ trang web bằng biện pháp không xuất bản các đường liên kết đến máy chủ đó sẽ không đạt hiệu quả. Ví dụ: Khi một người truy cập một đường liên kết từ máy chủ “bí mật” của bạn để đến một máy chủ của web khác thì URL được gọi là “bí mật” kia cũng xuất hiện trong cả thẻ liên kết giới thiệu, đồng thời sẽ được máy chủ của web khác lưu trữ và để lại thông tin trong nhật ký liên kết giới thiệu đối với trang web đó. 

Có nhiều đường liên kết không còn hiệu quả và không thể sử dụng được trên website. Mỗi khi phát hiện một đường liên kết không khả dụng đến trang web của bạn hoặc việc không cập nhật liên kết để phản ánh sự thay đổi trong máy chủ của bạn, thì Googlebot đồng thời cũng sẽ thu thập thông tin trên đường liên kết từ website của bạn.

Bạn cũng có thể lựa chọn một số cách để ngăn chặn Googlebot thực hiện quá trình thu tập dữ liệu nội dung trên website của bạn. Tuy nhiên, nhiều người sẽ có thể nhầm lẫn hai quá trình: Googlebot thu thập dữ liệu trên một trang và việc ngăn Googlebot lập chỉ mục một trang web duy nhất so với việc ngăn cả quá trình thu thập dữ liệu hoặc chặn hẳn người dùng truy cập một trang web, hai việc này không giống nhau.

Tóm lại, Googlebot sẽ luôn biết website và URL của bạn và vẫn sẽ truy cập được trang web của bạn. Đường dẫn website có thể từ đường dẫn được chia sẻ ở dạng backlink, được đặt ở site khác mà bạn cũng không chia sẻ, nhưng Google sẽ truy cập được bằng cách này hay cách khác và biết được sự truy cập của bạn. 

Xác minh Googlebot

Một điều quan trọng là bạn cần xác định được vấn đề đến từ Google. Trước khi chặn Googlebot, cần kiểm tra kỹ lại trình thu thập dữ liệu khác thường có giả mạo chuỗi tác nhân người dùng được Googlebot sử dụng. Bạn có thể sử dụng quy trình tra cứu DNS ngược đối với IP của chính nguồn yêu cầu đó để xác minh một yêu cầu thực sự đến từ Googlebot.

Googlebot và các bot công cụ tìm kiếm thông tin có uy tín đều tuân theo các lệnh được đưa ra trong tệp robots.txt. Tuy nhiên, đối với những kẻ có ý định không tốt hay gian lận thì không tuân theo. Google cũng tích cực ngăn chặn những người có ý đồ đó để tăng xếp hạng tìm kiếm. Khi nhận ra những trang web có sử dụng gian lận trong kết quả của Google thì hãy báo lại với Google.

Một số lỗi thường gặp về Googlebot

Thường sẽ có những lỗi sau về Googlebot mà người dùng hay gặp, dưới đây là một số gợi ý cách khắc phục khi gặp lỗi.

Lỗi URL Errors, robots.txt trong Google Webmaster tool

Trạng thái: Trang web hiển thị “Google couldn’t crawl your site because we were unable to access the robots.txt” hoặc “Server error”,  “Not found”, “Google không thể truy cập trang web của bạn do sự cố kết nối máy chủ”. 

Cách khắc phục: Kiểm tra trong file robots.txt có thư mục nào cấm mà Google không triển khai Index những URL của bạn hoặc kiểm tra hosting có chạy liên tục hay đang bị gián đoạn và khắc phục.

http://www/example.com/ (Googlebot không thể truy cập website của bạn)

Trạng thái: Trang web hiển thị ”Trong 24 giờ qua, Googlebot gặp 2 lỗi trong khi cố truy vấn robots.txt của bạn. Để bảo vệ rằng chúng tôi không thu thập dữ liệu bất kỳ trang nào được liệt kê trong tệp, chúng tôi đã trì hoãn việc thu thập dữ liệu của mình. Tỷ lệ lỗi robots.txt chung của website của bạn là 66.7 %”.

Cách khắc phục:

• Tỷ lệ lỗi của website là 100%:
  • Hãy cố gắng truy cập http://www.example.com/robots.txt qua trình duyệt web, nếu bạn làm được thì trang web của bạn có thể cấu hình từ chối quyền truy cập vào Googlebot. Sau đó hãy kiểm tra cấu hình vào tường lửa và website của bạn để chắc chắn bạn không từ chối quyền truy cập của Googlebot.
  • Nếu robots.txt là trang tĩnh thì cần xác minh dịch vụ web được quyền truy cập hợp lệ vào tệp.
  • Còn nếu robots.txt là trang động thì việc của bạn là xác minh tệp lệnh tạo robots.txt cấu hình đúng cách và có quyền chạy. Kiểm tra trang web xem có lỗi hay không và khắc phục ngay nếu thấy lỗi.

• Tỷ lệ lỗi của website dưới 100%:
  • Khắc phục bằng cách sử dụng công cụ quản trị website, sau đó tìm ngày lỗi cao, kiểm tra máy chủ trong ngày đó. Bạn phải tìm ra lỗi và khắc phục được lỗi đó. 
  • Nguyên nhân có thể xuất phát từ việc website của bạn bị quá tải, hãy gia tăng dịch vụ lưu trữ bằng cách liên hệ với nhà cung cấp, thảo luận về định cấu hình máy chủ hoặc cũng có thể yêu cầu thêm tài nguyên cho website của bạn.

Trong trường hợp trang web chuyển tới máy chủ khác, nguyên nhân có thể là URL tại trang chuyển hướng tới máy chủ phân phối tệp robots.txt đã xảy ra sự cố. Sau khi đã hoàn thành việc khắc phục sự cố, hãy chọn “Fetch as Google”, truy cập http://www.example.com/robots.txt để xác minh Googlebot đã có quyền truy cập website của bạn như bình thường. 

Xem video chuyên gia của Google nói gì về Googlebot

Hãy cùng Vietnix xem video dưới đây để biết các chuyên gia của Google nói gì về Googlebot.

Những câu hỏi thường gặp về Googlebot

Lời kết

Qua bài viết trên, Vietnix hy vọng bạn đọc đã hiểu về Googlebot và tầm quan trọng của trình thu thập dữ liệu này đối với các website trên mạng. Mong rằng bạn sẽ nắm được những cách thức để tối ưu hóa việc hoạt động của Googlebot và phát triển website được nhiều người truy cập, tạo nhiều giá trị cho cộng đồng.