SaaS là gì?

SaaS là viết tắt của từ Software as a Service, là phần mềm dạng dịch vụ cho phép người dùng sử dụng phần mềm thông qua Internet. Sorfware as a Service được coi là một dạng của điện toán đám mây (Cloud computing), được định nghĩa là mô hình phân phối dịch vụ ứng dụng qua phần mềm.

Các ứng dụng SaaS đôi khi được gọi là phần mềm dựa trên Web, phần mềm theo yêu cầu hoặc phần mềm được lưu trữ. Các ứng dụng SaaS đều chạy trên máy chủ của nhà cung cấp SaaS. Nhà cung cấp quản lý quyền truy cập vào ứng dụng, bao gồm bảo mật, tính khả dụng và hiệu suất.

SaaS là gì? SaaS thường được truy cập bởi người dùng sử dụng máy client, ví dụ như thông qua trình duyệt web. SaaS đã trở thành mô hình phân phối phổ biến cho nhiều ứng dụng kinh doanh của doanh nghiệp lớn như hệ quản trị cơ sở dữ liệu DBMS, phần mềm xử lý bảng lương, phần mềm phát triển, trò chơi ảo hóa,…

SaaS hoạt động như thế nào?

Sau khi tìm hiểu về khái niệm SaaS là gì? Để hiểu sâu hơn về SaaS hãy cùng Việt Nét xem qua các thông tin về cách hoạt động của phần mềm này.

Software as a Service hay SaaS hoạt động thông qua mô hình phân phối đám mây. Một nhà cung cấp phần mềm sẽ lưu trữ ứng dụng và dữ liệu liên quan bằng cách sử dụng máy chủ, cơ sở dữ liệu, tài nguyên mạng và máy tính của chính họ hoặc có thể là ISV ký hợp đồng với nhà cung cấp đám mây để lưu trữ ứng dụng trong trung tâm dữ liệu của nhà cung cấp. Ứng dụng sẽ có thể truy cập được trên mọi thiết bị có kết nối mạng. Các ứng dụng SaaS thường được truy cập thông qua trình duyệt web.

Do đó, các công ty sử dụng ứng dụng Software as a Service không được giao nhiệm vụ thiết lập và bảo trì phần mềm. Người dùng chỉ cần trả phí đăng ký để có quyền truy cập vào phần mềm, đây là một giải pháp được tạo sẵn.

SaaS có quan hệ mật thiết với nhà cung cấp dịch vụ ứng dụng (ASP) và các mô hình phân phối On-Demand Computing Software, nơi nhà cung cấp lưu trữ phần mềm của khách hàng và phân phối phần mềm đó cho người dùng cuối được phê duyệt qua Internet.

Trong mô hình SaaS, nhà cung cấp cung cấp cho người dùng quyền truy cập dựa vào một bản sao duy nhất của ứng dụng mà nhà cung cấp đã tạo riêng cho phân phối SaaS. Mã nguồn của ứng dụng là giống nhau cho tất cả người dùng, khi các tính năng mới được phát hành, chúng sẽ được triển khai cho tất cả người dùng. Tùy thuộc vào Service Level Agreement (SLA), dữ liệu của người dùng cho từng mô hình có thể được lưu trữ cục bộ, trên đám mây hoặc cả cục bộ và đám mây.

Các tổ chức có thể tích hợp các ứng dụng SaaS với phần mềm khác bằng giao diện lập trình ứng dụng (API).

Ví dụ: Một doanh nghiệp có thể viết các công cụ phần mềm của riêng mình và sử dụng các API của nhà cung cấp SaaS để tích hợp các công cụ đó với việc cung cấp SaaS.

Mô hình SaaS được phổ biến trên thế giới

Trên thế giới, có rất nhiều nhà cung cấp SaaS như: Oracle, Adobe Creative Cloud, Dropbox, Google, IBM, Microsoft,… Có thể thấy được rằng, SaaS phổ biến và gần như chiếm phần lớn thị trường công nghệ với những ông lớn trong ngành.

Dù SaaS được bán tại nhiều nhà cung cấp khác nhau, xu hướng hiện đại của mô hình SaaS chính là sự tích hợp giữa các phần mềm với nhau để có thể hoạt động và vận hành trơn tru. Và một doanh nghiệp có thể sử dụng được nhiều dịch vụ SaaS.

Kiến trúc của SaaS

Phần lớn các giải pháp SaaS dựa trên kiến trúc đa tầng. Mô hình này, chỉ một phiên bản và cấu hình duy nhất (Gồm phần cứng, hệ điều hành và mạng) đucợ sử dụng cho hầu hết các khách hàng khi thuê. Để hỗ trợ khả năng mở rộng, ứng dụng được cài đặt trên nhiều máy.

Đối với phiên bản thứ hai thì ứng dụng này được thiết lập để cung cấp cho một nhóm khách hàng được chọn để truy cập vào các phiên bản beta để thử nghiệm khi được phát hành ra ngoài thị trường.

Có hai loại SaaS chính:

• SaaS dọc: Phần mềm đáp ứng nhu cầu của một ngành cụ thể như phần mềm cho ngành y tế, nông nghiệp, bất động sản, ngành tài chính.
• SaaS ngang: Các sản phẩm tập trung vào một danh mục phần mềm như tiếp thị, bán hàng, công cụ phát triển, nhân sự,…

Ưu và nhược điểm của SaaS

Ưu điểm

SaaS loại bỏ nhu cầu đối với các tổ chức phải cài đặt và chạy các ứng dụng trên máy tính hoặc trong trung tâm dữ liệu của riêng họ. Điều này giúp loại bỏ chi phí mua, cung cấp và bảo trì phần cứng, cũng như cấp phép, cài đặt và hỗ trợ phần mềm. Các lợi ích khác của mô hình SaaS bao gồm:

• Tiết kiệm chi phí: Với mô hình SaaS, người dùng có thể tiết kiệm được cả chi phí, thời gian, nhân lực, chi phí chuyển đổi và chi phí cơ hội. Thay vì mua phần mềm để cài đặt hoặc phần cứng bổ sung để hỗ trợ, người dùng chỉ cần đăng ký dịch vụ SaaS. Việc chuyển đổi chi phí sang chi phí hoạt động định kỳ cho phép nhiều doanh nghiệp tiết kiệm ngân sách tốt hơn. Người dùng cũng có thể hủy sử dụng các dịch vụ SaaS bất kỳ lúc nào để ngăn chặn các chi phí định kỳ đó.

• Sử dụng phần mềm máy khách miễn phí: Người dùng có thể chạy hầu hết các ứng dụng SaaS trực tiếp từ trình duyệt web mà không cần tải xuống và cài đặt bất kỳ phần mềm nào, mặc dù một số ứng dụng yêu cầu plugin. Điều này có nghĩa là bạn không cần phải mua và cài đặt phần mềm đặc biệt cho người dùng của mình.

• Khả năng sử dụng có thể mở rộng: Các dịch vụ đám mây như SaaS cung cấp khả năng mở rộng theo chiều dọc cao, mang lại cho khách hàng tùy chọn truy cập nhiều hơn hoặc ít hơn các dịch vụ, tính năng theo yêu cầu.

• Cập nhật tự động: Người dùng có thể dựa vào nhà cung cấp SaaS để tự động thực hiện cập nhật và quản lý, thay vì mua phần mềm mới. Điều này giúp làm giảm gánh nặng cho nội bộ nhân viên IT.

• Sự linh hoạt: Các ứng dụng SaaS thường có thể tùy chỉnh và được tích hợp với các ứng dụng kinh doanh khác, đặc biệt là trên các ứng dụng từ một nhà cung cấp phần mềm thông thường.

• Truy cập dữ liệu từ mọi nơi: Vì nhà cung cấp SaaS cung cấp các ứng dụng qua Internet nên người dùng có thể truy cập từ bất kỳ thiết bị và vị trí nào có hỗ trợ Internet. Đồng thời, khi dữ liệu ứng dụng được lưu trữ trên đám mây, không có dữ liệu nào bị mất nếu máy tính hoặc thiết bị của người dùng bị lỗi.

Nhược điểm

SaaS cũng gây ra một số rủi ro và thách thức tiềm ẩn, vì các doanh nghiệp phải dựa vào các nhà cung cấp thứ 3 để cung cấp phần mềm, giữ cho phần mềm đó luôn hoạt động, theo dõi và báo cáo thanh toán chính xác, tạo điều kiện môi trường an toàn cho dữ liệu của doanh nghiệp.

• Yêu cầu kết nối Internet: Vì được khai thác trên môi trường Internet, nên việc yêu cầu kết nối Internet là điều bắt buộc khi sử dụng dịch vụ này.

• Ngoài tầm kiểm soát của người dùng: Các vấn đề có thể phát sinh khi nhà cung cấp gặp sự cố gián đoạn dịch vụ, áp đặt các thay đổi không mong muốn đối với các dịch vụ cung cấp hoặc gặp phải vi phạm bảo mật. Tất cả những điều này đều có thể ảnh hưởng sâu sắc đến khả năng sử dụng dịch vụ SaaS của khách hàng. Để chủ động giảm thiểu những vấn đề này, khách hàng nên hiểu SLA của nhà cung cấp SaaS và đảm bảo nó được thực thi.

• Khó khăn khi chuyển đổi nhà cung cấp: Như khi sử dụng bất kỳ nhà cung cấp dịch vụ đám mây nào, việc chuyển đổi nhà cung cấp có thể gặp nhiều khó khăn. Để chuyển đổi nhà cung cấp, người dùng phải di chuyển một lượng rất lớn dữ liệu. Hơn nữa, việc chuyển dữ liệu người dùng giữa các nhà cung cấp khác nhau có thể rất phức tạp đối với một số nhà cung cấp sử dụng các công nghệ và kiểu dữ liệu độc quyền.

• Bảo mật: Bảo mật đám mây thường được coi là một thách thức đáng kể đối với các ứng dụng SaaS

• Khách hàng mất quyền kiểm soát việc lập phiên bản: Nếu nhà cung cấp áp dụng phiên bản mới của ứng dụng, ứng dụng đó sẽ được triển khai cho tất cả khách hàng của mình, bất kể khách hàng có muốn phiên bản mới hơn hay không.

Các phần mềm SaaS phổ biến nhất hiện nay

Sorfware as a Service (SaaS) phổ biến và thông dụng nhất hiện này là các ứng dụng của Google, gồm Gmail để gửi và nhận Email; Drive cho việc lưu trữ tài liệu; Docs, Slides, Sheets để tạo hoặc sửa các tài liệu;…

Một số phần mềm quản lý Sorfware as a Service nổi tiếng khác có thể kể đến như Amazon Web Services, IBM, ServiceNow, Misa, Dropbox, Salesforce, Microsoft,…

Tại Việt Nam, một số công ty công nghệ đã phát triển và tung ra thị trường các mô hình Sorfware as a Service hữu ích. Với chi phí rẻ và dịch vụ chăm sóc khách hàng thuận lợi hơn nhiều so với các dịch vụ quốc tế, đây sẽ là cơ hội để người dùng Việt Nam tiếp cận với loại hình phần mềm này.

Lời kết

Hy vọng bài viết này giúp bạn hiểu được SaaS là gì? Ưu nhược điểm của SaaS. Hiểu được cách Sorfware as a Service hoạt động ra sao giúp bạn tạo ra hoặc cải tiến các sản phẩm, dịch vụ nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Nếu có gì thắc mắc bạn hãy để lại bình luận bên dưới để được hỗ trợ nhé!