Thị phần là gì?

Thị phần là thuật ngữ dùng để chỉ phần trăm tiêu thụ sản phẩm, dịch vụ doanh nghiệp đang chiếm lĩnh trên thị trường.

Thực tế mà nói đó là doanh số bán hàng được tính bằng phần trăm tổng doanh thu của một ngành. Bằng cách sử dụng thước đo này, chúng ta sẽ có được một ý tưởng chung về quy mô của một công ty so với ngành đó.

Các nhà đầu tư sẽ xem những thay đổi về thị phần như một dấu hiệu nói lên  về khả năng cạnh tranh tương đối của các sản phẩm hoặc dịch vụ trên thị trường. 

Khi thị trường của sản phẩm hoặc dịch vụ trong một ngành mở rộng, một công ty đang duy trì thị phần của mình sẽ tăng doanh thu với tốc độ tương đương. 

Có thể hiểu đơn giản rằng, một công ty đang tăng thị phần sẽ tăng doanh thu nhanh hơn các đối thủ cạnh tranh.

Vai trò của thị phần

Những thay đổi về thị phần có tác động lớn hơn đến hoạt động của các công ty trong các ngành công nghiệp thấp. Ngược lại, những thay đổi về thị phần ít tác động hơn đến các công ty trong các ngành tăng trưởng mạnh. Bởi các công ty này vẫn có thể tăng doanh số bán hàng ngay cả khi họ đang mất thị phần. 

>> Xem thêm: Hướng dẫn cách viết content bán hàng kéo nghìn đơn mỗi ngày

Nói một cách đơn giản, thị phần là một chỉ số chính đánh giá khả năng cạnh tranh của một công ty. Khi một công ty tăng thị phần của mình, điều này có thể cải thiện lợi nhuận của công ty. 

Trong một số trường hợp, các công ty có thể chấp nhận hoạt động thua lỗ ở một số bộ phận nhằm đẩy lùi đối thủ cạnh tranh. Tuy nhiên, sau thời điểm này, công ty có thể tăng thị phần và tăng giá hơn nữa. 

Trên thị trường tài chính, thị phần có thể ảnh hưởng lớn đến giá cổ phiếu, đặc biệt là trong các ngành có tính chu kỳ khi tỷ suất lợi nhuận thu hẹp và cạnh tranh gay gắt. 

Vậy nên, sau khi biết được thị phần là gì thì có thể kết luận rằng bất kỳ sự khác biệt rõ rệt nào về thị phần đều có thể gây ra sự suy yếu hoặc sức mạnh trong tâm lý nhà đầu tư.

Các lưu ý trước khi tính thị phần

Chủ doanh nghiệp cần phải nắm rõ các vấn đề sau trước khi tính thị phần: 

• Cách xác định thị phần hữu hiệu nhất là nghiên cứu về thị trường của ngành bạn đang quan tâm.
• Thị phần là con số đại diện tỉ lệ phần trăm của doanh nghiệp trong toàn ngành ở một khoản thời gian xác định. Vậy nên thời gian ở đây sẽ được tính theo tháng hoặc theo năm.
• Đơn vị tính của thị phần bắt buộc phải đồng nhất, đồng thời điểm. 

Tất cả những số liệu thu thập được nên chính xác hoặc tương đối chính xác, để doanh nghiệp có thể nhận định về quy mô của doanh nghiệp của mình so với ngành và với đối thủ cạnh tranh.

Cách tính thị phần

Có thể xác định thị phần của một công ty bằng cách chia tổng doanh số bán hàng hoặc doanh thu của công ty đó cho tổng doanh số bán hàng của ngành trong một thời kỳ tài chính. 

Cách tính thị phần theo doanh thu

Doanh nghiệp thực hiện theo 4 bước như bên dưới đây: 

• Bước 1: Chọn thời kỳ tài chính của công ty.
• Bước 2: Tính tổng doanh số bán hàng của công ty.
• Bước 3: Tính tổng doanh số thị trường cho ngành của công ty.
• Bước 4: Chia tổng doanh số bán hàng của công ty cho doanh số thị trường tổng thể trong ngành đó.

Cách tính thị phần theo sản phẩm bán

Chỉ cần làm theo 4 bước như đã được hướng dẫn bên dưới sẽ nhanh chóng tính được thị phần: 

• Bước 1: Chọn thời kỳ tài chính của công ty.
• Bước 2: Tính tổng doanh số bán sản phẩm của công ty.
• Bước 3: Tính tổng số sản phẩm đã bán cho ngành của công ty.
• Bước 4: Chia tổng số sản phẩm đã bán của công ty cho tổng số sản phẩm đã bán trong ngành của bạn.

Công thức tính thị phần doanh nghiệp

Thị phần = Tổng doanh số bán hàng của doanh nghiệp / Tổng doanh số của thị trường.

Hoặc:

Thị phần = Tổng số sản phẩm bán ra của doanh nghiệp / Tổng sản phẩm tiêu thụ của thị trường.

Công thức tính thị phần tương đối của doanh nghiệp

Thị phần tương đối = Tổng doanh số thu được của doanh nghiệp / Tổng doanh số của đối thủ cạnh tranh thu được trong thị trường. 

Hoặc:

Thị phần tương đối = Tổng sản phẩm bán ra của doanh nghiệp / Tổng sản phẩm bán ra của đối thủ cạnh tranh trên thị trường.

Áp dụng mô hình BCG để xác định thị phần tăng trưởng

Sau khi biết thị phần là gì thì chắc chắn không thể nào bỏ qua mô hình BCG (Boston). Nó được thiết lập giúp các doanh nghiệp xem xét cơ hội tăng trưởng bằng chỉ số thị phần. 

Mô hình này được chia ra thành 4 phần: Ngôi sao, Con bò sữa, Dấu chấm hỏi và Con chó.

Bằng cách xem qua kết quả sau khi sử dụng mô hình này, doanh nghiệp sẽ quyết định tiếp tục đầu tư hay ngừng phát triển sản phẩm đó.

Ngôi sao

Sản phẩm được đánh giá đang có thị phần tốt, trên đà mở rộng và ngành đang tăng trưởng mạnh. Doanh nghiệp được khuyên là nên tiếp tục đầu tư và marketing vì sản phẩm đang có khả năng tăng trưởng tốt.

>> Xem thêm: 8 bước lập kế hoạch Digital marketing hiệu quả

Con bò sữa

Sản phẩm có thị phần nhất định trong ngành và ngành này cũng đang tăng trưởng đều. Đây là khu vực mong muốn của rất nhiều doanh nghiệp vì có mức lợi nhuận đều.

Dấu hỏi chấm

Sản phẩm có thị phần chưa được biết đến nhiều trong ngành có mức độ tăng trưởng cao. Mặc dù cũng có thể sản phẩm sẽ có tiềm năng trong thị trường phát triển mạnh nhưng vẫn chưa xác định được thị phần tương lai.

Con chó

Sản phẩm có thị phần rất nhỏ và ngành cũng đang tuột dốc. Đây là thị trường không còn tiềm năng và không mang lại nhiều lợi nhuận cho doanh nghiệp được khuyên không đầu tư vào.

Lời kết

Qua bài viết, chắc rằng bạn đã hiểu được hơn về thị phần là gì, cũng như biết cách tính và hiểu rõ hơn vì sao nó lại quan trọng đến thế. Vietnex hy vọng bạn sẽ có thêm nhiều kiến thức vững chãi để đưa doanh nghiệp ngày thành công hơn.